logo - powrót na stroę główną

Wizualne obserwacje gwiazd zmiennych

Artykuł

 

Tomasz Krzyt - PTMA Oddział w Warszawie.

AT CANCRI (8h28m +25°21')

Mniej więcej w połowie odległości kątowej pomiędzy 23 i 30 Cancri leży zmienna typu Z Camelopardalis - AT Cancri.

Tego typu zmienne charakteryzuje z jednej strony duża częstotliwość wybuchów w porównaniu do innych zmiennych wybuchowych, a z drugiej od czasu do czasu występujące okresy niemal stałego blasku (ang. standstill). Jakkolwiek AT Cancri została odkryta w 1968 (Romano i Perssinotto), ale dopiero kilkanaście lat później podjęto regularne obserwacje tej zmiennej. Wizualna amplituda zmian jasności zawiera się w granicach od 12.0 do około 15.5 wielkości gwiazdowej. Natomiast w fazie zatrzymania (standstill) jasność zmiennej oscyluje z bardzo małą amplitudą wokół 13m.5. Sama faza zatrzymania trwa kilka, a czasem nawet kilkanaście miesięcy. Wynika z tego, że obserwacji tej zmiennej można się podjąć mając teleskop o średnicy obiektywu co najmniej 20cm. Z obserwacji spektralnych linii wodoru wynika, że okres ruchu orbitalnego wynosi w tym układzie 4.8 godziny. Oznacza, że składnikiem oddającym materię jest czerwony karzeł typu widmowego M lub późnego typu K.
Ponieważ zmienna leży na niebie blisko ekliptyki, jest niedostępna obserwacjom w miesiącach letnich, kiedy przez gwiazdozbiór Raka wędruje Słońce.

Zamieszczony poniżej wykres przedstawia obserwacje wykonane przez brytyjskich obserwatorów gwiazd zmiennych (BAAVSS).

Szczegółowa mapa okolic zmiennej jest dostępna na stronie AAVSO - www.aavso.org

Literatura:

Nogami D., Masuda S., Kato T., Hirata R., 1999, PASJ, 51, 115