V838 Mon - odkryta 6 stycznia 2002 roku w gwiazdozbiorze Jednorożca (Monoceros)
gwiazda zmienna o jasności 10 magnitudo, stała się prawdziwym hitem obserwacyjnym
pierwszych miesięcy 2002 roku.
Do końca stycznia jasność tej zmiennej spokojnie zmniejszała się do wartości ok
11 mag. Astronomowie mieli kłopot z określeniem typu zmienności gdyż jej widmo nie było
typowe dla gwiazdy nowej a raczej przypominało widmo czerwonego olbrzyma.
I oto 2-go lutego gwiazda raptownie zaczęła zwiększać swoją jasność. Pierwsi zauważyli
to czescy miłośnicy astronomii z grupy Meduza. W ciągu kilkudziesięciu godzin
V838 Monocerotis (takie ostatecznie oznaczenie otrzymała ta gwiazda) zwiększyła swoją
jasność o 4 magnitudo. Maksymalną jasnośc, około 6.7 mag, gwiazda osiągnęła 7 lutego.
Widmo stało się charakterystyczne dla gwiazd nowych, z widocznymi profilami linii
typu P Cygni świadczącymi o ekspandującej materii. Po kilkunastudniowym spadku
jasności do 8.5 mag (26.02.2002) nastąpił ponowny wzrost jasności do maksimum
wtórnego 7.1 mag (11.03.2002). Od tego momentu rozpoczął się spadek jasności z ponad
dziesięciodniowym zatrzymaniem na poziomie 7.7 - 8 mag. Około 5-tego kwietnia spadek
jasności przybrał na sile tak, że pod koniec miesiąca janość V383 Mon zmniejszyła się
poniżej 13 mag.
Na początku maja skończył się okres obserwowalności tej gwiazdy. Ponownie będzie
ją można obserwować dopiero pod koniec września. Czy jeszcze nas czymś zaskoczy?.
Zobaczymy, ale do tego potrzebne będą prawdopodobnie większe instrumenty.
Polscy miłośnicy astronomii wnieśli spory wkład w obserwacje tej osobliwej gwiazdy
nowej. 12 obserwatorów wykonało od 11 stycznia do 17 kwietnia 366 obserwacji
wizualnych, co ilustruje wykres obok. Większość z tych obserwacji zasiliło światowe
bazy amatorskich obserwacji (AAVSO, VSNET, AFOEV).
Wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego wykresu składam serdeczne
podziękowanie, zachęcając jednocześnie do podjęcia i kontynuacji obserwacji innych
gwiazd zmiennych. Naprawdę warto!.