Gwiazdy typu R Coronae Borealis (RCB)
Gwiazdy, których jasność co pewien czas
szybko spada o kilka wielkości gwiazdowych (od 4 do 8 mag), a następnie
powraca do swego normalnego stanu powoli, wykazując silne fluktuacje. Są to
nadolbrzymy o atmosferach bogatych w węgiel i z niedoborem wodoru. Ponieważ w
trakcie wybuchu i poza nim jasność gwiazd tego typu w podczerwieni jest prawie
stała, uważa się, że spadki jasności są spowodowane wzrostem absorpcji
przez warstwy bogate w węgiel, tworzące się sporadycznie w otoczce gwiazdy.
w górę
Gwiazdy nowe (N)
Gwiazdy nowe to ciasne układy podwójne z okresami orbitalnymi od 0.05 do 230 dni.
Jadnym ze składników tego układu jest gorący karzeł, który nieoczekiwanie w przedziale czasu od jednego
do kilkudziesięciu lub kilkuset dni zwiększa swoją jasność
w zakresie wizualnym o 7-19 magnitudo a następnie powraca stopniowo do swojej
poprzedniej jasności w ciągu kilku miesięcy, lat, lub dziesięcioleci.
Chłodny składnik może być olbrzymem, podolbrzymem, lub karłem typu widmowego
K-M.
Ze względu na właściwości krzywych jasności nowe dzieli się na szybkie (NA),
powolne (NB), bardzo powolne (NC) i powrotne (NR)
- NA - nowe szybkie, wykazują gwałtowny wzrost jasności a po osiągnięciu
maksimum słabną o 3 mag w czasie krótszym niż 100 dni (GK Per 1901, V603 Aql 1918, V1500 Cyg 1975),
- NB - nowe powolne, których spadek jasności jest dużo wolniejszy i które w 4-5 miesięcy po wybuchu wykazują szerokie lokalne minimum jasności o głębokości kilku magnitudo a następnie ponowny wzrost jasności (DQ Her 1934),
- NC - nowe bardzo powolne, które po stosunkowo wolnym początkowym wzroście jasności pozostają w pobliżu maksimum nawet przez kilka lat (RT Ser 1915),
- NR - nowe powrotne, w których zaobserwowano dwa lub więcej wybuchów,
oddzielonych 10-80 letnim okresem (T CrB 1866 1946, U Sco 1863 1906 1936 1979).
więcej o gwiazdach nowych
w górę
Nowe karłowate (UG)
Nowe karłowate, czyli gwiazdy zmienne typu U Geminorum, to gwiazdy, w których wybuchy wyglądają
jak miniatura wybuchów gwiazd nowych powrotnych tak pod względem siły wybuchu jak i jego skali czasowej.
Wśród nich wyróżniamy kilka grup.
- Gwiazdy typu SS Cyg, zwiększają swoją jasność o 2-8 mag w ciągu 1-2 dni a następnie powracają
do poprzedniej jasności w ciągu kilku dni lub tygodni. Średnie okresy pomiędzy wybuchami wynoszą
10-10000 dni. Wśród gwiazd SS Cyg wyróżniamy z kolei podgrupy:
- gwiazdy typu SU UMa, które oprócz zwykłych wybuchów, co kilka do kilkunastu cykli, doznają
superwybuchów trwających dłużej niż zwykłe wybuchy i powodujących większy wzrost jasności,
- gwiazdy typu WZ Sge, które wyróżniają się bardzo długim okresem dzielącym wybuchy i które
mogą być odróżnione od nowych powrotnych dzięki brakowi w widmie linii wzbronionych.
- Gwiazdy typu Z Cam, które wybuchają tak często, że ich krzywa jasności ma charakter ciągłych
wahań w skali kilkunastu dni, przerywanych czasami krótszymi lub dłuższymi okresami, w których jasność
utrzymuje się na średnim poziomie.
- Gwiazdy typu UX UMa, zwane też nowopodobnymi, nie wykazują wybuchów, a tylko
szybkie fluktuacje jasności o niewielkiej amplitudzie zaś ich widmo jest identyczne z widmem
nowych karłowatych podczas wybuchu.
w górę
|
|
|
